Τι σημαίνει αύξηση του κόστους χρήματος μέσω ELA

της Νένας Μαλλιάρα Τα νέα όρια ρευστότητας μέσω του μηχανισμού ELA για τις ελληνικές τράπεζες θα ορίσει σήμερα η ΕΚΤ, θέτοντάς τα υπό επανεξέταση σε δεκαπέντε ημέρες. Στο διάστημα αυτό, θα έχουν μεσολαβήσει νέες σημαντικές επαφές Ελλάδας και κορυφαίων Ευρωπαίων παραγόντων και θα έχει μεσολαβήσει η Σύνοδος Κορυφής στις 12 και το Eurogroup στις 16 Φεβρουαρίου. Όπως έχει επισημάνει το Capital.gr, ο Μηχανισμός Έκτακτης Παροχής Ρευστότητας θα διαδραματίσει αυξημένο ρόλο για το «back – up» ρευστότητας των τραπεζών στο διάστημα των διαπραγματεύσεων της κυβέρνησης με τους δανειστές, μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου αλλά και αργότερα. Τη ρευστότητα αυτή, οι τράπεζες θα κληθούν να την πληρώσουν με κόστος αυξημένο κατά 1,50% σε σχέση με τον απευθείας δανεισμό τους από την ΕΚΤ από την οποία δανείζονται έναντι εγγυήσεων του ελληνικού Δημοσίου με μόλις 0,05%. Αν και το επιπλέον 1,50% για την άντληση ρευστότητας δεν είναι αμελητέο, εντούτοις είναι σημαντικά χαμηλότερο από το κόστος χρήματος που πληρώνουν οι τράπεζες για τις καταθέσεις. Οι καταθέσεις, οι οποίες αποτελούν την πρώτη και βασική πηγή ρευστότητας για κάθε τραπεζικό σύστημα, πληρώνονται σε επίπεδα μέχρι και 2%, την ίδια στιγμή που έχουν ακολουθήσει σταθερά φθίνουσα πορεία και υπολογίζονται πλέον λίγο άνω των 150 δισ. ευρώ. Από τις μεγάλες εκροές του 2012 δεν επέστρεψαν ποτέ εντός τραπεζικού συστήματος καταθέσεις της τάξεως των 16 δισ. ευρώ. Από την έναρξη της προεκλογικής περιόδου και ιδιαίτερα στο διάστημα κοντά στις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου οι εκροές που σημειώθηκαν ήταν μεν ελεγχόμενες και συγκεκριμένης χρονικής διάρκειας, ωστόσο οι τράπεζες θεωρούν ότι δύσκολα ή έστω αργά, οι καταθέσεις που έφυγαν θα επιστρέψουν στις τράπεζες. Αυτός είναι ο ένας λόγος που στρέφει τις τράπεζες αναγκαστικά στον ELA και ο οποίος επιτείνεται από τις ανάγκες ρευστότητας των τραπεζών το προσεχές διάστημα για την κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών του Δημοσίου μέσω αγορών εντόκων γραμματίων. Συμπερασματικά, όσο οι τράπεζες θα βρίσκονται στο καθεστώς του ELA, οι ίδιες μεν θα έχουν ρευστότητα, αυτή δε δεν θα διοχετεύεται στην πραγματική Οικονομία όπως οφείλει να κάνει το τραπεζικό σύστημα. Συνεπώς θα υπάρχει πρόβλημα ρευστότητας, το οποίο θα γίνεται αντιληπτό από τις επιχειρήσεις για τις οποίες θα παραταθεί το καθεστώς πιστωτικής ασφυξίας το οποίο βιώνουν εδώ και πέντε χρόνια. Σημειώνεται ότι οι τράπεζες από την αρχή του 2015 μόλις και μετά βίας εξυπηρετούν με δανειακά κεφάλαια τους υπάρχοντες πελάτες τους και έχουν αναστείλει κάθε σχεδιασμό που έκαναν τον Δεκέμβριο για αύξηση των χορηγήσεων το 2015. Η έξοδος των τραπεζών από τον ELA θα καταστεί εφικτή μόνο εφόσον η Ελλάδα καταλήξει σε συμφωνία με τους δανειστές της και αποκλιμακωθούν τα spreads των ελληνικών ομολόγων ώστε σταδιακά η χώρα να μπορέσει να ξαναδανειστεί από τις διεθνείς αγορές. Σημειώνεται ότι τεχνικά, ο μηχανισμός ELA αξιοποιείται σε έκτακτες περιπτώσεις και έχει προσωρινό χαρακτήρα. Παραχωρείται σε φερέγγυα πιστωτικά ιδρύματα, τα οποία δεν μπορούν να εξασφαλίσουν ρευστότητα μέσω των αγορών ή μέσω της συνήθους συμμετοχής τους σε πράξεις ρευστότητας. Η χρηματοδότηση μέσω ELA δεν είναι αυτόματη για μία τράπεζα. Το κλειδί βρίσκεται στη διακριτική ευχέρεια της κάθε εθνικής κεντρικής τράπεζας η οποία λαμβάνει υπόψη για την απόφασή της την κρισιμότητα της κατάστασης ώστε να λειτουργήσει ως δανειστής έσχατης ανάγκης (lender of last resort). Η εθνική κεντρική τράπεζα δέχεται ως ενέχυρα από τις τράπεζες δάνεια χαμηλότερης πιστοληπτικής διαβάθμισης από αυτά που δέχεται η ΕΚΤ για την παροχή ρευστότητας. Το ρίσκο τυχόν ζημιών από κατάρρευση των ενεχύρων αναλαμβάνει η εθνική κεντρική τράπεζα. Η τελευταία ενημερώνει για την πρόθεσή της να παραχωρήσει ELA τις τράπεζες του Ευρωσυστήματος (ΕΚΤ και εθνικές κεντρικές τράπεζες). Δεν χρειάζεται μεν την έγκρισή τους, όμως εάν μια τράπεζα έχει ένσταση το θέμα τίθεται σε ψηφοφορία σε συνεδρία του δ.σ. της ΕΚΤ. Σε μια τέτοια ψηφοφορία η θέση υπέρ ή κατά του ELA περνά με ειδική πλειοψηφία δύο τρίτων, δηλαδή 16 ψήφων. Πηγή:www.capital.gr